منشأ راک اولیه را باید در سرودهای انجیلی سیاهان، سبک ریتم بلوز و همچنین موسیقی جاز (Jazz) جستجو کرد. در دهه 1950 نوای ساکسوفون و گیتار الکتریک با ضرباهنگ قوی به این موسیقی اضافه شد و سبکی را به وجود آورد که در ابتدا راک اند رول و سپس به اختصار راک نام گرفت.
این موسیقی در ظرف نوزده سال چنان محبوبیتی کسب کرد که در سال 1969 در همایشی سه روزه به نام «ووداستاک» توانست بیش از سیصد هزار بیننده را در فضای باز به خود جلب کند. در اواخر دهه 1970 کم کم راکجای خود را به «هوی متال» داد و بعد هم در دهه 1990 موسیقی «رپ» باب میل جوانان غربی قرار گرفت.
در موسیقی راک از همان ابتدا ما با دو مسئلهی اصلی روبرو هستیم، یکی فرم این موسیقی از لحاظ علمی و اصول هارمونی و دوم ترانه و مضمون اشعاری که این موسیقی را همراهی میکند.
ترانه در موسیقی راک میتواند بهمراتب پراهمیتتر از فرم موسیقی از لحاظ ساختار هارمونیک باشد.
چرا که موسیقی راک خود زائیدهی شرایط اجتماعی خاص در دهههای 1950 تا 1990 است و نمود اولیهی این شرایط در ترانههای این چند دهه متجلی شده. آوازهای راک که اغلب سراینده و خوانندهی آن یکی است، در حقیقت بازتاب شیوهی زندگی آمریکائی، مانند بی بند و باری فزایندهی جنسی بود.
شعر این آوازها بیش از آنکه همانند آوازهای دهه 1930 و 1940 عاشقانه و احساساتی باشد، گرایش به بیان صریح و بیپردهی مضامین جنسی داشت. اجراکنندگان راک در دهه 1960 اغلب به مخالفت و تمسخر جنگ فرسایشی ویتنام میپرداختند.
آوازخوانان علاوه بر این در آوازهاشان به بیان تجربههای حاصل از استفاده مواد مخدر و تقلا برای کسب حقوق اجتماعی و همچنین مبارزه با تبعیض نژادی مبادرت میورزیدند.
آوازخوان و ترانهسرای مشهور «باب دیلن» بخش عمدهی شهرتش را مرهون خواندن ترانهایست به نام «Blowin in the wind»، مضمون این ترانه اعتراض به تبعیض نژادی است.
به طور کلی مهمترین مسئله در موسیقی راک لحن اعتراضآمیز و تهاجمی و همچنین خشونتی است که در ترانههای آن نهفته. این نارضایتی از شرایط موجود است که اعتراض و خشونت را سبب شده و سپس در ریتمهای درام (drum) که مارشهای نظامی را تداعی میکند متجلی میشود. همچنین روح همین اعتراض است که در لگام افسار گسیختهی گیتار الکتریک حلول کرده.
میبینیم که نقش اصلی در موسیقی راک را ترانه بر عهده دارد و در حقیقت روح ترانه است که در فرم و ساختار هارمونیک این موسیقی جریان پیدا میکند.
حال اگر شعر و آواز را هم از این موسیقی برداریم و به موسیقی بدون کلام بیندیشیم باز هم اعتراض و خلق و خوی تهاجمی در ملودیهای گیتار و ریتمهای درام باقی میماند. میتوان پا را فراتر گذاشت و به جوهرهی راک حتی به دور از موسیقی اندیشید. راک یعنی انزجار از سقوط انسان و درحقیقت همین انزجار است که اعتراض را به همراه دارد. حال، ساز و آواز و ترانه تنها وسیلهایست برای فریاد. فریادی که بسترش گاه حنجره است و گاه سیمهای گیتار.
از طرف دیگر با نگاهی به تاریخ موسیقی راک در مییابیم که رادیو و تلویزیون و سینما به عنوان بستری بسیار مناسب در رشد و حرکت این سبک از موسیقی نقشی بسیار مهم و اساسی را ایفا کردهاند. برای مثال قطعهی معروف «Rock around the clock» ساخته «بیل هالی» که از اولین آثار راک به شمار میرود بخش عمدهی موفقیتش را مدیون فیلمی است به نام «جنگل تخته سیاه» که در سال 1955 به نمایش درآمد. و یا میتوان به شبکه تلویزیونی MTV اشاره کرد که در دهه 1980 بازار راک را تسخیر کرده بود.
در سال 1955، باب دیلن چهارده ساله با شنیدن موسیقی «Rock around the clock» فریاد زد «هی! این موسیقی ماست، برای ما ساختنش!» به راستی چه تفاوتی در این اثر وجود داشته که نه تنها باب دیلن بلکه میلیونها جوان دیگر نیز همصدا با او چنین فریاد زده بودند؟ این روح آزادیخواهانه، خشونت و اعتراض نهفته در این موسیقی بوده که باب میل جوانان قرار گرفته بود. جوانانی که در زیر آتش توپخانههای جنگ جهانی دوم متولد شده بودند و فاجعهی مرگبار و تلخ ویتنام را در پیش رو داشتند.
تاریخچه پیدایش و معرفی سبک های راک
راک اند رول (Rock & Roll)
مقاله اصلی: راک اند رول
راک اند رول که یکی از سبکهای تأثیر گذار و متداول در موسیقی راک است، روندی غیر قابل پیش بینی را طی کرده در ابتدا زمانی که راک بازها موسیقی کانتری و بلوز را با هم تلفیق کردند، راک دارای مشخصههای بارزی مثل آنارشیسم بود ولی بعدها با گذشت زمان، این مشخصه نادیده گرفته شد و این نوع موسیقی به سمت کسب مهارت و ایجاد تحول رفت. از موسیقی پر انرژی Chuck Berry گرفته تا هارمونیهای زیبای بیتلز و همه در گروه راک اند رول قرار گرفت. اما راک اند رول جذابیت موسیقیایی خودش را فقط برای چند سال حفظ کرد. با گوناگونی بسیاری که در سبکهای مختلف راک به وجود آمد، به قول بعضی از متخصصین هسته اصلی راک از هم پاشید.
پاپ-راک Pop-Rock
پاپ-راک یکی از عمده ترین شاخههای موسیقی محسوب میشود که به طور کلی به هر نوع موسیقی پاپ ساخته شده پس از دوران جذب راک اند رول به پاپ، Pop rock میگویند. از ویژگیهای این سبک ملودیک و گیرا بودن موسیقی آن است. از گروه های مشهور فعال در این سبک میتوان به Everly Brothers، مدونا و Rowed House اشاره کرد.
سافت راک Soft Rock
گرچه سبک سافت راک در اوائل دهه هفتاد پایه گذاری شد اما زمزمههای آن از اواخر دهه شصت آغاز شده بود. سافت راک موسیقی ملایمیست که بیشتر تکیه بر خواننده و ترانه سرا دارد تا نوازنده؛ تجاری نگاه کردن به موسیقی یکی از ویژگیهای این سبک است.
سافت راک تا حدی متمایل به پاپ-راک است اما با فضایی ملایمتر و نرمتر. گروههایی مثل کارپنترز و شیکاگو تکیه بر موسیقی ساده و ملودیک داشتند و در طول حیات خود با تهیه کنندگان مختلفی هم کار کردند. در طول دهه? هفتاد، سافت راک بازار موسیقی را تحت تأثیر خود قرار داد و به طور جدی موسیقی تلفیقی هم عصر خودش را دچار دگرگونی کرد.
Grunge
سبکی که اوج درخشش اون در دهه 90 اتفاق افتاد و تبدیل به محبوب ترین سبک هارد راک این دهه شد و این درخشش نتیجه خلاقیت Kurt Cobain و بقیه اعضای Nirvana بود. سبکی که از دل Black Sabbath برخاست و حاصل ترکیب موسیقی punk و Heavy metal بود و البته گرایشش بیشتر به سمت پانک بود تا Heavy metal؛ بخصوص در انتخاب اشعار و نوع اعتراض موسیقیاییش. اما در نحوه نواختن ریفها به Heavy metal شباهت بیشتری داشت. این سبک دارای دو نسل و دوره? مشخص است: نسل اول شامل گروههای Green River، Mud honey میشه که این موج هنوز هم ادامه داره و ریفهای آن سنگین تر و خشن تر از ریفهای دوره? دومه. مشهور ترین گروه از موج دوم Nirvana است که موسیقی آن ملودیک تر از سایر گروههای Grunge است و مهمترین ویژگی اون stop-start زیاد اونه. متاسفانه در کشور ما Nirvana رو فقط متعلق به سبک Alternative Metal میدونن و به تبع اون هر گروهی رو که در موسیقیش stop-start به کار میبره به این سبک مربوط میدونن؛ البته سبکهای موسیقی هارد راک و متال آنقدر متنوع اند که به سختی میشه مرزی مشخص بین اونا کشید.
آلترنیتیو راک Alternative Rock
آلترنیتیو راک یکی از شاخههای راک است که تمام گروهای پست پانک (Post Punk) رو از اواسط دهه هشتاد تا اواسط دهه 90 تحت تأثیر خودش قرار داد. آلترنیتیو راک شامل سبکهای گوناگونی میشود: از ملودیهای زیبای Jangle Pop گرفته تا ملودیهای خشن و یک نواخت اینداستریال راک.
هارد راک Hard Rock
از نظرِ اکثریت دست اندر کاران موسیقی، دو سبک هارد راک و هوی متال مشابه هستند. چرا که شباهتهای بسیار زیادی بهم دارند. در هر دو مورد صدای خشن گیتار کاملاً قابل تشخیص است و بطورِ معمول نقش اساسی را در گروه، خواننده اجرا میکند که معمولاً وظیفه نواختن سازی را هم به عهده دارد. اگر چه تفاوتهای اساسی نیز دیده میشود از جمله لزوم وجود ریتم در پس زمینه موسیقی هارد راک. در صورتی که این ویژگی در موسیقی هوی متال دیده نمیشود بلکه این نوع موسیقی بر صدای خشن گیتار و ریتمهای کوبهای تکیه دارد.
هارد راک در اواخر دهه? 60 رشد خودشو رو آغاز کرد و بهعنوان یک موسیقی روان گردان باب شد و تحولی در زمینه موسیقی راک ایجاد کرد. در هارد راک کمتر از Blues از بداهه نوازی استفاده میشه و در عین حال به خشونت سبک هوی متال نیست. اگرچه همون سولوهای طولانی و همان صداهای خشن در هارد راک نیز هست. در این سبک این ریتمها و ریفها هستند که بیشترین اهمیت را دارن و باید به بلندترین شکل ممکن نواخته بشوند.
اسکورپیینز (انگلیسی: The Scorpions) گروه هارد راک آلمانی است که با فروش بیش از 250 ملیون آلبوم جایگاه خودش را به عنوان یکی از موفقترین گروههای راک قاره اروپا ثبت کردهاست. این گروه از پرفروشترین گروههایراک و همچنین موسیقی به شمار میرود. رودلف شنکر (آواز و گیتار الکتریک) این گروه را با حضور کارل-هینز فولمر (گیتار لید)، لوتار هیمبرگ (گیتار بیس) و ولفگنگ دزیونی (درام) در سال 1969 در هانوور تشکیل داد. سپس در سال 1991 برادر کوچک شنکر به نام میخایل (گیتار لید) و دوست صمصیمیاش کلوز مین (آواز) به گروه پیوستند. در سال 1972 گروه موفق شد اولین آلبومشان را به نام «Lonesome Crow» ضبط کند.
ُScorpions آهنگهای زیبا و پرطرفدار زیادی از جمله ((Still Loving you))و ((Are You The One)) و ((A Moment In A Million Years)) را اجرا کردند که باعث محبوبین آنان گشت.
اسکوررپیونز از معدود گروههای راک دنیا میباشد که کنسرت و تورهای بزرگی اجرا میکند.
هرچند اسکورپیینز در دهه 70 میلادی نیز شناخته شده بود (مخصوصآ در ژاپن)، اما بیش از هر چیز با ترانههای «Rock You Like a Hurricane» در سال 1984 و «Wind of Change» در سال 1990 به شهرت رسید.
Punk Rock
اعضای پانک عقاید آزادیخاهانه شون رو از طریق هنرهای مختلف ابراز میکنن، که مهمترین اونها موزیک ه. همچنین نقاشی، شعر، و داستان کوتاه. پانکها از این طریق از خلاقیتشون برای به نمایش گذاشتن نارضایتیشون از ظلمها و استبداد حاکم بر جامعه، استفاده میکنن. موسیقی پانک دارای Lyricهای خشمگین و تند و سریعیه، در مورد مدرسه((Academy، ناخشنودی از شرایط اجتماعی، ارتباطها ((relationships، و مسائل خانوادگی. یکی دیگه از مشخصات این سبک اینه که بعضی از آهنگهاش به کوتاهی 2 دقیقهاست. ولی حتی تو این زمان کم، آهنگهاش میتونن حس خواننده رو منتقل کنن- که این آهنگها معمولاً خشم و عصبانیت رو نشون میدن. هدف این موزیک شوک آوردن، اهانت کردن، و حمله کردن به دیدگاههای عام است!
طرز لباس پوشیدن punkها هم بیانگر دیدگاه این سبک ه. پانکها خودشون رو به شکلی در میآرن که خارج از عرف باشه؛ به این ترتیب حسی که نسبت به جامعه دارن، و همچنین ظلمها و فقر در جامعه رو منعکس میکنن. اونها از وسایل معمولی ای مثل دکمه، تیغ، سوزن، و تکههای پارچه به عنوان سمبل حسهایی که میخوان بیان کنن، استفاده میکنن. پانک بودن کمک میکنه که هر کس بتونه فردیت (شخصیت) خاص خودش رو پیدا کنه، بدون اینکه از طرد شدن یا مورد قبول واقع نشدن بترسه.
برای مثال، روی کلاه sweatshirt پانکی، تکهای پارچه دوخته شده که کلمه? Unity روی آن نوشته شدهاست... این معانی مختلفی میتونه داشته باشه، و در راس- خواستن وحدت در جامعه. و ژاکت جین پاره پورهای که روی اون کلمههای مختلفی نوشته شده که نشون دهنده? سختیها، دردها، و ظلمهاییه که جامعه ایجاد میکند، میباشد. پارگی لباس پانکها منعکس کننده? فقر در جامعه و همچنین خشم است! در بین دختر و پسرهای punk شلوار جینهایی که رنگ و روشون رفته هم زیاد دیده میشه. بعضی از دخترها در پانک دامنهای کوتاه یا شلوار چرم هم میپوشن؛ همچنین گاهی آرایش غلیظ، ولی خلاف عرف. موهاشون رو به رنگهای عجیب غریب میکنن، و به صورت نا مرتب یا به حالات غیر معمول در میآرن- درست خلاف اون چیزی که تو جامعه مورد قبوله!
در اواخر دهه 60 و دهه 70، رویدادهای اجتماعی، مانند جنگ ویتنام، تورم، و بیکاری، در موسیقی اون دوران خودش رو منعکس میکرد. در حالی که موسیقی جدی تر میشد، اما ارتطباتش با مسایل روزمره زندگی کم میشد و در بیشتر حالت فرار از واقعیات میگرفت. در همین زمان بود که گروههای پانک در انگلیس با تأثیر گرفتن از این جو، و همچنین با کمک از موسیقی بعضی ازگروههای آمریکایی، رو به گسترش رفتند. از اولین و مشهورترین این گروهها، The *** Pistols بود.
اشعار پانک بیشتر به محکوم کردن طبقه? اشراف انگلیس و بی صداقتیشون، و همینطور به اعتراضهای ناامیدانه و خشونت بار بر مسایل و مشکلات اجتماعی، میپرداخت. در سال 1976، مدیر گروه The *** Pistols، مصاحبهای با BBC ترتیب داد، که در آن اعضای The *** Pistols عقایدشون رو رک و راست، و در خیلی از مواقع توهین آمیز به عموم ابراز کردند. در پی این مصاحبه وزیر آموزش و پرورش انگلیس و هیات مدیره? هنر لندن، مخالفتشون رو با پانکها نشون دادند و به مردم ”قول دادند“ از پانکها جلوگیری کنند!!
و بعد از همین مصاحبه بود که پانکها با مخالفت بیشتر عموم در انگلیس و به تدریج در اروپا مواجه شدند. اما این مخالفت نتیجه? عکس داشت و تعداد بیشتری رو نیز به سوی خود جلب کرد. پانک باعث میشد مردم نگاهی به برخی حقایق بیاندازند، و عموم مردم از چیزی که میدیدن خوششون نمیاومد. (مثل اون جمله? سینوهه که میگه: ”ممکن است لباس و زبان و رسوم و آداب و معتقدات مردم تغییر کنه، اما حماقت آنها عوض نخواهد شد؛ و در تمام اعصار میتوان به وسیله? گفتهها و نوشتههای دروغ مردم را فریفت. زیرا همانطور که مگس عسل را دوست دارد، مردم هم دروغ و ریا و وعدههای پوچ را که هرگز عملی نخواهد شد دوست میدارند.).... در کل پیام اصلی پانک این بود که هر کس، خودش باشه....
تنوع های موسیقی راک در دهه 1980
نوشتار اصلی: خط زمانی گرایشهای موسیقی (1980-1989)
در دهه 1980موسیقی راک مردمی اشباع و جذب شد. این دوران همچنین شاهد موج جدید فلز سنگین انگلیسی بود . در اولین بخش این دهه شاهد هنرنمایی ابتکارها و نوآوریهای ادی وان هالندر گیتار راک ، هنگامی که آواشناسهای دیوید لی راث)وان هالن( وفردی مرکوری( از )ملکه بود و او این برنامه ها را در سراسر دهه 1970 اجرا کرد و نقش جلودار را در انجام استانداردهای برنامه های هنری به اوج رسانید.بونو از U2 به گرایش و تمایل های خود ادامه داد.همگام با این پدیده ، باندهای موج جدید پاپ با اجرا کنندگانی مانند بیلی آیدولو گوگوسبا شهرت افزاینده خود مردمی و عمومی باقی ماند.راک قلب مملکت امریکایی این مورد بطور قوی افزایش یافت که مثالی از آن توسط بروس اسپرینگتون،باب سگر، جان (کوگار) ملنکاپ و دیگران بود. که این توسط تصنیف نویسان- خوانندگانسنتی امریکایی،پاول سیمون و ستاره سابق انگلیسی برنامه راک، پیتر گابریل موسیقی راک ورل با انواع سبکهای موسیقی سنتی در سراسر جهان تقویت ومعروف شد، این شهرت و معروفیت بنام *موسیقی جهانی*شناخته شد و شامل تقویت و معروفیت مانند راک نسلهای مختلف شد.
بریت پاپ
نوشتار اصلی: بریت پاپ
موقعی که امریکا لبریز از موسیقی گانگ و گانگ ثانوی و هیپ هاپ بود ، بریتانیا به سبک موسیقیی در اواسط دهه 90 برگشت که بریت پاپ نامیده می شد و توسط باندهایی مانند سدو، (اوسیس،روحیه،رادیو هد،پالپ و بلور اجرا می شد. این باندها دردهه 80 تعداد بسیار زیادی را به طرف راک انگلیسی زیرزمینیتوی-پاپ،برق کفش و سنگ فضاییمانند نفوذ گیتار سنتی انگلیسی که توسط نوازندگان سنگ درخشان اجرا و پخش می شد، کشاندند. برای مدتی بلور اوسیس با رقابت سرسختانه مشابه با رقیبان نوازندگان سنگهای غلتان بودند. برای مدت دیگری باندهایی مانند بلور که گرایش به پیروی از چهره های کوچک و پرهیجان ، اوسیس ترکیب شده با جنبه های سنگهای غلتان و با ملودی نوازندگان آن داشتند. بادهای روحیه و رادیو هد تمایلی به مجری هایی مانند الویس کوستلو، پینک فلوید و R.E.M با موسیقی راک پیشرفته وویرایش شده در بیشتر آلبومهای معروف ، کامپیوتر OK"داشتند. این باندها خیلی موفق بودند و برای مدت زمانی به اوسیس لقب "بزرگترین باند در جهان" بخاطر تشکر از فروش 14 میلیون نسخه از آلبوم آنها در سراسر جهان داده شده بود ولی بعد از ورشکستگی و فروپاشی باند ، مصیبت از دست دادن محبوبیت مردمی و همگانی و کاهش چشمگیر حمایت عمومی در ایالات متحده افت پیدا کردند.باند روحیه بعد از ایجاد مشکلاتی در آن و کنار کشیدن باند دیگر رادیو هد به داخل باندهای الکترونیکی ایالات متحده امریکا به عنوان یک مشکل عمده از هم پاشیده شدند. .
Metal موسیقی متال
یکی از زیرشاخههای اصلی راک ، سبک متال است که امروزه خود به عنوان یک شاخه? اصلی شناخته میشود.از موسیقی متال که به علت خشنبودن آواها به این نام خوانده میشود، به خودی خود زیر شاخههای متعددی منشعب شدهاست. دهه? هشتاد میلادی دوران شکلگیری کاملتر و تعالی این سبک به حساب میآید. یکی از گروههای شاخص دهه? هشتاد گروه امریکایی متالیکا با سبک هوی متال را میتوان نام برد. موسیقی متال میخواهد در اشعارش اعتراض را به گونه مستقیم بیان کند.اولین گروه سبک متال بلک سبت با خوانندگی جان آزی آز بورن میباشد.
.: Weblog Themes By Pichak :.